Sztokholm – czy naprawdę jest TAK drogo?

Chciałam lecieć tam latem. Marzyłam, żeby było zielono i słonecznie. Chciałam usiąść w parku, patrzeć na ludzi i nie śpieszyć się. W styczniu w WizzAir zobaczyłam bilet za 108zł /1 os na sierpniowy weekend (wyłącznie z małym bagażem podręcznym). Jak na wakacje to cena bardzo atrakcyjna. Port lotniczy Skavsta obsługujący tanie linie lotnicze położony jest 100 km na południe od stolicy. Nie ma się jednak czego obawiać, bo jest fantastycznie skomunikowany ze Sztokholmem. Shuttle bus nazywa się Flygbussarna, jest dopasowany do wszystkich przylotów i odlotów. Wychodzimy z terminalu i już miły kierowca na nas czeka. Bilet można kupić na miejscu (jest automat i dość długa kolejna chętnych) lub taniej i szybciej przez Internet na stronie flygbussarna.se. Koszt w dwie strony to 278 SEK (ok. 128 zł) nie jest ceną wygórowaną. Autobus jedzie ok. 80 minut non stop, kończy bieg na Cityterminalen (dworzec główny kolejowy i autobusowy) w samiutkim centrum Sztokholmu.

Od razu po kupieniu biletów zaczęłam szukać noclegu i dobrze, bo im bliżej wyjazdu tym było trudniej znaleźć coś godnego uwagi w przystępnej cenie. Noclegi w Skandynawii są raczej drogie, chociaż w dużych miastach łatwiej o coś na moją skromną kieszeń. W miarę rozsądnie wyglądały noclegi w tzw. botelach, czyli po prostu na statkach zakotwiczonych przy brzegu wysp w obrębie miasta. Niewielkie kabiny z małym oknem oraz wspólną łazienką zaczynały się od 1000 SEK/ 2 osoby / 2 noce ( ok. 460zł).

To bardzo popularna forma noclegu, ale ja nie byłam do końca przekonana, bo większość z nich była zacumowana w sporej odległości od Starego Miasta (Gamla Stan), które miało być naszą bazą wypadową. Po dłuższym szukaniu zorientowałam się, że w Sztokholmie mnóstwo hosteli w okolicach Old Town oferuje tanie, małe pokoje bez okna (także od 1000 SEK za 2 noce). Nie jest to extra standard, ale w pokoju prawie nie spędzam czasu. Zabukowałam hostel na samej Starówce, praktycznie przy jej głównym placu Stortorget za równiutkie 460 zł / 2 os. Szczęście mi sprzyjało, bo po miesiącu dostałam wiadomość, że w czasie naszego pobytu część bez okien  będzie w remoncie, więc proponują nam w tej samej cenie… znacznie droższy pokój z oknem 🙂 Byłyśmy bardzo zadowolone, pokój był duży i wygodny, zaraz obok łazienki. Hostel miał małą wspólną kuchnię z lodówką i mikrofalówką. Lokalizacja obiektu fantastyczna, wszędzie blisko.

Jest bardzo rozwinięta. Jest metro, szybka kolej podmiejska, są autobusy. Jest również bardzo droga. Uważam, że kupowanie biletów ma sens jedynie, jeśli naprawdę planuje się jeździć dużo i szybko się przemieszczać. Jeśli nie mamy spiny, by zaliczyć wszystko i chcemy po prostu pochodzić, trochę się pogubić w uliczkach miasta, zupełnie bez pośpiechu – w zupełności wystarczą nam nogi. Ja bardzo dużo chodzę, więc dla mnie to najlepszy środek transportu a przy tym darmowy. Bilet dobowy (już bezzwrotną opłatą na kartę na której jest rejestrowany) kosztuje 135 SEK (ok. 60 zł), na 3 dni 115 zł. My chciałyśmy jedynie zobaczyć kilka ze słynnych sztokholmskich stacji metra, nie była to więc forma transportu, dlatego zostałyśmy przy jednorazowym bilecie za 44 SEK (ok. 20 zł) ważnym przez 75 minut.

Stacje metra są naprawdę piękne i nie ma w zachwytach nad ich oryginalnością cienia przesady. Żałuję, że nie pomyślałam wcześniej o innym środku transportu – rowerze. Wybrałam się na wyspę Djurgarden i po godzinie stwierdziłam, że jestem przegrana – żeby ją przejść, potrzeba całego dnia. Wtedy zobaczyłam parę na rowerach i puknęłam się w czoło. Mądry Polak po szkodzie. Widziałam kilka wypożyczalni jednośladów (jedna z nich pod mostem prowadzącym na tę popularną wyspę) a po powrocie szukając informacji o cenach znalazłam stronę Djurgårdscykeln , gdzie oferują rowery za … 10 SEK ( ok. 5 zł). Nie korzystałam, ale chyba turyści też mogą w ten sposób wypożyczyć. Wmieście jest dużo rowerzystów, mnóstwo ścieżek i dobre warunki do jazdy. Byłam zaskoczona jak dużo ładnych rowerów stało pod budynkami bez przypięcia czy innego zabezpieczenia. Inny świat?

Sztokholm jest dużym miastem, położonym ma wielu wyspach, co nieco utrudnia zwiedzanie bez korzystania z komunikacji miejskiej. Przygotowałam sobie wcześniej poglądową trasę spacerową, ale w niektórych miejscach odległości okazały się naprawdę duże. Nie miałam wielkiego parcia na zaliczenie wszystkich “must see”. W ogóle nie miałam dużych oczekiwań wobec Sztokholmu i raczej

planowałam sobie pochodzić tu i tam niż biegać z obłędem w oczach od punktu A do punktu B. Nie zobaczyłam wszystkiego na co miałam ochotę, w czym trochę przeszkodziła mi manifestacja nazistów, która miała miejsce w centrum miasta w sobotę i trwała kilka godzin. Była niezła zadyma a ja z moim szczęściem wylądowałam w samym środku, pomiędzy bandą facetów z zakrytymi twarzami a policją, wśród dymu i huku. Zwiewałam szybko, co nie było łatwe, gdyż wiele ulic dookoła było zamkniętych przez służby mundurowe. Plany pokrzyżowała mi też pogoda, bo w piątek prawie cały czas lał deszcz.

Chciałam pochodzić po Starym Mieście, po promenadzie przy porcie, wybrać się na kilka wysp: Skeppsholmen, Djurgarden, pospacerować po Södermalm i Norrmalm. Wiele osób polecało mi zakup Stockholm Card, ale długo zastanawiałam się czy warto. Stwierdziłam, że mi zupełnie się ona nie przyda. Dla kogo jest ta karta? Dla tych, co zamierzają naprawdę intensywnie zwiedzać zabytki, muzea i korzystać z komunikacji miejskiej. Na 1 dzień kosztuje 525 SEK (ok. 240 zł ), na 2 dni 675 SEK (ok. 311 zł), na 3 dni 825 SEK ( ok. 380 zł). W cenie są wstępy do głównych turystycznych atrakcji takich jak Skansen, Aquarium, Muzeum Vasa, Pałac Królewski i inne. Nie planowałam zwiedzać żadnej z nich, koleżanka natomiast miała ochotę wybrać się do Moderna Museet, które w piątki między 18 a 20 jest darmowe. W oceanarium byłam nie jednym, skansen widziałam ostatnio w Tallinie i chyba nie do końca kupuję tego typu rozrywkę, pałace z zasady ciekawią mnie mniej niż życie ulicy. Miałam ochotę na Muzeum Nordyckie, ale okazało się tak ogromne, że uznałam, że to nie ma sensu. 2 dni w mieście to za mało by zobaczyć to, co jest fajnego “na zewnątrz” a co dopiero mówić o tym, co jest “w środku”. Może będzie okazja… Wracając do karty – na intensywne zwiedzanie jest ok, bo kupowane osobno bilety wstępów, bilety na przejazdy, rejsy (w cenie są dwa 45-minutowe do wyboru), wycieczki wyjdą drożej.

Tak jak wspominałam, w cenie Stockholm Card są do wyboru dwa darmowe rejsy. Każdy z nich trwa ok. 45 minut i można je wykupić też osobno po 170 SEK (ok. 80 zł). Nie przypadły mi one jednak do gustu, bo są krótkie i pokazują to, co widać też podczas spacerów. Zaczęłam szukać w Internecie. Trafiłam na rejs, który uznałam za idealny – 3h pływania pomiędzy wysepkami archipelagu za 250SEK (ok. 115 zł). Był rewelacyjny, a relację możecie przeczytać tutaj.

Tanio nie jest. Gdy zobaczyłam grzyby kurki za 298 SEK za 1 kg (ok. 138 zł) i kawałek sera za 198 SEK (90 zł) trochę zrobiło mi się słabo. Wiedziałam, że na restauracje nie będzie nas stać (obiady na Starym Mieście zaczynają się od 250 SEK, widziałam np. pieczone ziemniaki za 50 zł). Są lunche, które można kupić ciut taniej, ale nadal ciężko to nazwać dobrą ofertą. Kupowałyśmy zatem jedzenie w sklepie – na śniadanie kawa i cynamonowa bułeczka, na drugie śniadanie jogurt, potem na lunch sałatka z barku sałatkowego na wagę (119 SEK czyli 55 zł za 1 kg) w którym były także krewetki, kurczak, różne sery, kasze, makarony, awokado itd albo świeżą zupę z groszku do podgrzania w mikrofali, a do tego łosoś, pieczywo, ser. Jadłyśmy też fasolki na wszystkie sposoby. Bardzo lubię fasolę i jej obecność w dużej ilości w kuchni szwedzkiej mnie zaciekawiła. Byłyśmy raz w kawiarni na kawie i cynamonowym ciastku. Smakowała mi krewetkowa räkröra. Miałyśmy zjeść w polecanej budce z burgerami rybnymi przy metrze Slussen, ale jej wygląd sprawił, że straciłyśmy apetyt. Część zakupów robiłyśmy w mini markecie na Gamla Stan (ceny nie były dużo wyższe niż w podobnych sklepach w mniej turystycznych regionach) a część w Lidlu, bo spisałam adres przed wyjazdem (Folkungag. 51 -53 w dzielnicy Södermalm). Można tam  kupić wiele niedrogich rzeczy  np. woda 0.5l za 1.75 zł, ciastka chokladbollar po 5 zł, małe jogurty po mniej niż 2 zł, popularne  chrupkie, pełnoziarniste pieczywo po 5 zł). Spróbowałyśmy kilku lokalnych smaków, nie byłyśmy głodne. Jestem zaskoczona, bo wydałyśmy na 2 osoby 800 SEK, czyli tylko pl. 180 zł na 1 osobę.